Azilazio bidezko [2,2]paraziklofanoen desimetrizazioa

Abstract

[EU] Kiralitate planodun molekulak hiru dimentsiotako konplexutasuna nola kiralitatea sortzeko gai den adibide da, molekulen ezagueran eraginez. [2,2]paraziklofanoen (PCPak), propietate fisiko eta kimiko jakinak dituztenak, erabilera bultatzen ari dira zurrun eta egonkorrak diren bizkarrezur kiral gisan, adibide garrantzitsu bat izanik. Erabilera itxaropentsuak eduki ditzaketen arren, PCP enantiopuruak bereizmen kromatografikoan eta erresoluzio zinetikoetan oinarritzen diren metodologien bidez lortzen dira oraindik. Gradu Amaierako Lan hau meso- eta zentrosimetrikoak diren PCPen desimetrizazio katalitikoan oinarritzen da, hidrolasak bultzatutako azilazio erreakzioen bidez. Biokatalisiak erreakzio baldintza apalak eta erreakzioetan erabiltzeko erraztasuna bezalako abantailak eskaintzen ditu.

Zehazki, PCPtik eratorritako diol pseudo-gem- eta diol pseudo-para erabiliz, transesterifikazio erreakzioetan oinarritutako ikerketa gauzatu da, agente azilatzaile bezala binil azetatoa eta binil hexanoatoa erabiliz, Candida rugosa lipasaren presentzian. Lipasak ematen duen indukzio asimetrikoan disolbatzaile organikoak duen eraginari buruzko azterketa egin da, eta dagozkien monoazetatoak eta monohexanoatoak isolatzea posible izan da, hurrenez hurren, % 66 eta % 70 arteko enantiomero soberakinarekin. Lan honek lipasek bultzatutako transesterifikazioak balioztatzen ditu PCP enantiopuruak lortzeko metodo gisa. Enantiomero soberakina eta erreakzio eskala hobetzeko lanak martxan dihardu. (EUSKARAZ)

[ES] Molecules with chiral planes are an example of how three-dimensional complexity can produce chirality and, consequently, affect molecular recognition. [2,2]Paracyclophanes (PCPs), which possesses certain physical and chemical properties that are boosting their use as rigid and stable chiral backbones, are an important example. In spite of their promising uses, enantiopure PCPs are still mainly obtained by methodologies based on chromatographic and kinetic resolutions. This Final Degree Thesis is focused on the catalytic desymmetrization of meso- and centrosymmetric PCPs using acylation reactions promoted by hydrolases, as biocatalysis, and offers several interesting advantages such as mild reaction conditions and operational simplicity. Specifically, a study has been carried out on the transesterification reactions of diols derived from the pseudo-gem- and pseudo-para PCP skeleton using vinyl acetatate and vinyl hexanoate, as acylating reagents, in the presence of Candida rugosa lipase. A study of the impact of the organic solvent employed on the asymmetric induction provided by the lipase has been carried out and it has been possible to isolate the corresponding monoacetates and monohexanoates with enantiomeric excesses of up to 66 and 70%, respectively. The work validates lipase-promoted transesterification as a valid approach to generate enantiopure PCPs. Work is underway to improve the enantiomeric excess and reaction scale. (INGELESEZ)